شما یک اپلیکیشن عالی ایجاد کرده‌اید. طبیعتاً امیدوارید که مخاطبان شما نیز مانند شما آن را دوست داشته باشند یا حداقل استقبال از آن در حدی باشد که درآمدزایی داشته باشد! اما چگونه موفقیت را تعریف می‌کنید و میزان پیشرفت خود را به سمت اهداف نهایی خود می‌سنجید؟ اگر می‌خواهید برای موفقیت اپلیکیشن خود به سمت هدفی حرکت کنید، باید بتوانید هر لحظه میزان پیشرفت خود را در مسیر رسیدن به اهدافتان اندازه بگیرید و هر زمان لازم بود، مسیر خود را بهبود ببخشید. بهترین روش برای انجام این کار، تعریف KPI است. در این مقاله یاد می‌گیریم KPI چیست و چگونه می‌توان بهترین KPI اپلیکیشن را تعریف کرد.

چرا ضروریست که KPI اپلیکیشن را تعریف کنیم؟

شما در هر مرحله از کار روی اپلیکیشن خود، لازم دارید که به کمک ابزارهایی میزان موفقیت و پیشرفت خود را بسنجید. از زمانی که شما یک MVP (کمینه محصول پذیرفتنی) دارید، لازم است داده‌ها را جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل کنید. در این مرحله داشتن KPI به شما کمک می‌کند که هزینه‌های خود را به صرفه‌تر کنید و از اتلاف هزینه‌ها جلوگیری کنید. این تجزیه و تحلیل‌ها به شما کمک می‌کند بینش صحیحی از مسیری که می‌روید داشته باشید و کم‌تر به بیراهه بروید.

با توجه به این موارد، ضروریست پیش از شروع توسعه محصول و یا شروع کمپین‌های بازاریابی و فروش، KPI اپلیکیشن خود را مشخص کنید. همچنین این کار دیدگاه چندجانبه‌ای نسبت به مسائل به شما می‌دهد. فرض کنید میزان فروش شما طی سه ماه گذشته به اندازه‌ای که انتظار داشته‌اید نبوده است. به کمک تعریف KPI می‌توانید متوجه شوید که مشکل در کدام قسمت از کار بوده است و فرایند بهبود را عملی کنید.

در اصل تعریف KPI هم یک دید گذشته‌نگر به شما می‌دهد که متوجه شوید مسیری که آمده‌اید چقدر بهینه بوده، مشکلات چه بوده و چطور می‌توان مسیر را بهینه‌تر کرد و هم دیدی آینده‌نگر به شما می‌دهد که خطرات احتمالی پیش‌رو چیست و چطور می‌توان عملکرد بهتری در آینده داشت.

اگر هنوز نمی‌دانید KPI چیست، این مقاله را بخوانید.

چطور برای یک اپلیکیشن KPI تعیین کنیم؟

برای پرداختن به این موضوع لازم است ابتدا بدانید که چند دسته KPI اپلیکیشن وجود دارد و کدام‌یک از آن‌ها مرتبط با نیاز اپلیکیشن شماست.

• KPIهای عمومی (General KPIs)
• KPIهای تعاملی (Engagement KPIs)
• KPIهای مالی (Financial KPIs)
• KPIهای تجربه کاربری (User Experience KPIs)
• KPIهای بازاریابی (Marketing KPIs)

KPIهای عمومی (General KPIs)

این دسته از KPI اپلیکیشن را همان‌طور که از نامش پیداست می‌توان عمومی‌ترین دسته نامید. این گروه از شاخص‌های کلیدی عملکرد بر این موضوع تمرکز دارند که چگونه می‌توان عملکردهای کلی یک اپلیکیشن را اندازه‌گیری کرد. تقریبا تمام توسعه‌دهندگان در تمام اپلیکیشن‌ها لازم است که به این دسته از KPI اپلیکیشن ها توجه کنند اما این‌که هر کدام از این شاخص‌های کلیدی عملکرد چقدر مهمند، موضوعیست که بستگی به اپلیکیشن شما دارد.

تعداد نصب (Installations)

اگر فکر می‌کنید هرکس اپلیکیشن شما را دانلود می‌کند حتما آن را نصب خواهد کرد، سخت در اشتباهید. این موضوع دلایل مختلفی دارد. ممکن است مخاطب با دیدن اخطارهایی که ممکن است قبل از نصب برنامه توسط موبایلش به او داده می‌شود، بترسد و از نصب خودداری کند. یا اپلیکیشن شما را به اشتباه دانلود کرده است و یا بعد از دانلود فراموش کرده آن را نصب کند که نشان می‌دهد این اپلیکیشن جذابیت کافی را برای مخاطب نداشته است. این مسئله به هر دلیلی که باشد مهم است و ضروریست بتوانید تعداد نصب واقعی اپلیکیشن خود را مشخص کنید.

تعداد حذف برنامه (Uninstallations)

در بهترین حالت، کسی که تصمیم می‌گیرد برنامه شما را حذف کند، دلیل این کار را به عنوان یک بازخورد برای شما ارسال می‌کند. اما قابل پیش بینی است که این اتفاق چندان رایج نیست. این‌که دلیل حذف برنامه چه چیزی بوده، موضوعیست که به کمک مجموعه‌ای از داده‌ها به دس می‌آید. اما همین که بدانید چه تعدادی از کاربران برنامه شما را حذف کرده‌اند، موضوع مهم و قابل توجهی است. خص.صا اگر این حذف، در مدت زمان کوتاه و به صورت دسته‌ای انجام گرفته باشد.

تعداد دانلود برنامه (Mobile Download)

این KPI پایه و اساس بسیاری از KPI اپلیکیشن ها است. این شاخص ساده‌ترین شاخصی است که بر اساس آن می‌توانید بفهمید اپلیکیشن شما چه‌قدر محبوب است.

تعداد ثبت‌نام (Registration)

ممکن است کاربران بعد از دانلود و نصب اپلیکیشن شما، اقدام به ثبت‌نام نکنند. به همین دلیل مهم است که این آمار را ثبت کنید. ثبت‌نام مخاطبان نشان می‌دهد کاربران بیش از مرحله نصب با شما همراه شده‌اند و تمایل به کار کردن با اپلیکیشن شما دارند. همچنین اطلاعاتی مثل شماره تماس و ایمیل که در مرحله ثبت‌نام دریافت می‌کنید می‌تواند برای بخش مارکتینگ شما در کارهایی مثل ایمیل مارکتینگ بسیار کمک‌کننده باشد.

کرش‌ها (Crashes)

منطقی است که اگر اپلیکیشن شما به طور مداوم کرش کند، مخاطبین برنامه شما را حذف خواهند کرد. یکی از KPI اپلیکیشن ها که مهم است آن را در نظر داشته باشید، تعداد کرش‌ها و علت آن‌ها است.

تعداد ارتقا (Upgrades)

اگر اپلیکیشن شما قابلیت ارتقا دارد مهم است بدانید که چه تعداد از کاربران شما، این اپلیکیشن را به نسخه پیشرفته ارتقا داده‌اند و چه مدت زمانی از آن استفاده کرده‌اند.

رشد کاربران (User Growth Rate)

پیگیری کردن این شاخص نشان می‌دهد که آیا تعداد کاربران شما رشد داشته است یا نه. اما مهم‌تر از آن این موضوع است که کاربران با چه ریتم و سرعتی رشد کرده‌اند. به کمک این KPI می‌توانید نتایج کمپین‌های مختلف خود را نیز رصد کنید.

100 X  (تعداد کاربران قبلی/ (تعداد کاربران قبلی – تعداد کاربران فعلی))

به کمک این فرمول می‌توانید این شاخص را بررسی کنید.

KPIهای تعاملی (Engagement KPIs)

شاخص‌های تعاملی یکی دیگر از مهم‌ترین  نحوه تعامل کاربران با برنامه را اندازه‌گیری می‌کنند، از جمله اینکه چگونه، چه زمانی، و کجا از آن استفاده می‌کنند و به چه روش‌هایی با برنامه تلفن همراه شما ارتباط برقرار می‌کنند یا با آن درگیر می‌شوند.

تعداد ورود کاربر به اپلیکیشن (Sessions)

Session تعاریف متعددی دارد که بسته به اپلیکیشن شما این تعاریف می‌تواند متفاوت باشد. اما به طور معمول، این شاخص به عنوان تعداد دفعاتی که کاربر برنامه شما را باز می‌کند تعریف می‌شود. اگر این شاخص را به عنوان یک KPI اپلیکیشن تعیین کنید، بدین معناست که قصد دارید تمرکز خود را بر افزایش علاقه‌مندی کاربران به اپلیکیشن خود بگذارید. 

معمولا این شاخص با شاخص حذف برنامه نسبت عکس دارند بدین معنا که هرچه تعداد باز کردن اپلیکیشن توسط  کاربران بالاتر باشد، تعداد و میزان وفاداری کاربران به شما بیش‌تر است و احتمال حذف برنامه شما پایین‌تر خواهد بود.

مدت زمان حضور کاربر در اپلیکیشن (Session Length)

این‌که وفاداری کاربران به اپلیکیشن شما چه‌قدر است را می‌توانید با این شاخص اندازه‌گیری کنید. اما آیا این شاخص برای برنامه شما مناسب است؟ اگر اپلیکیشن شما به نوعی است که کاربران نیازی ندارند روزانه زمان زیادی را از آن استفاده کنند (مثلا یک دیکشنری)، این KPI چندان مناسب شما نیست. گیمیفیکیشن یکی از بهترین راه‌هاییست که به کمک آن می‌توانید مدت زمان حضور کاربران در اپلیکیشن خود را افزایش دهید. همچنین اگر این شاخص برای شما ضعیف است، بهتر است میزان Crash برنامه خود را بررسی کنید.

فاصله جلسات (Session Interval)

اگر جزو دسته‌ای هستید که شاخص کلیدی عملکرد Session Length برای شما مناسب نیست، می‌توانید از این KPI اپلیکیشن استفاده کنید. این‌که کاربران هرچند وقت یکبار به اپلیکیشن شما سر می‌زنند، می‌تواند وفاداری و علاقه و میزان تعامل آن‌ها با شما را نشان دهد.

کاربران فعال روزانه /ماهانه (Daily/Monthly Active Users)

می‌توانید این KPI را برای تیم خود تعریف کنید که بتوانید تعداد کاربرانی که روزانه(DAU) و ماهانه (MAU) در اپلیکیشن شما فعال هستند را بیش‌تر کنید. برای بررسی DAU  بهتر است عدد به‌دست آمده را در بازه‌های ماهانه و سالانه بررسی کنید. 

KPIهای مالی (Financial KPIs)

این دسته از شاخص‌های کلیدی عملکرد یکی از جذاب‌ترین دسته KPI اپلیکیشن ها است. موضوع مهم این است که بدانید برای رسیدن به درآمد و سوددهی خوب از اپلیکیشن، لازم است با سرمایه‌گذاری بر KPIهای دسته‌های دیگر، زمینه را برای رشد اپلیکیشن خود فراهم کنید و در نهایت با توجه به این دسته از شاخص‌های کلیدی عملکرد، میزان سوددهی و پیشرفت مالی خود را بسنجید.

اگر اپلیکیشن شما یک بازی موبایلی است توصیه می‌کنیم مقاله 7 روش کسب درآمد از بازی موبایلی را بخوانید.

میانگین درآمد به ازای هر کاربر (Average Revenue per User (ARPU))

اگر اپلیکیشن شما فروش اشتراک یا پرداخت درون برنامه‌ای دارد، این KPI اپلیکیشن مناسب شماست. این شاخص نشان می‌دهد به طور میانگین یک کاربر از زمانی که تبدیل به کاربر شما شده چه میزان برای شما سودآوری داشته است. درصورتی‌که این موضوع را به‌عنوان KPI خود تعریف کنید، یعنی قصد دارید پلن‌هایی طراحی کنید که بتوانید از مشتریان خود، درآمد بیشتری به دست آورید.

مدت زمان بین نصب تا پرداخت کاربر (Time to First Purchase)

چه‌قدر طول می‌کشد تا یک کاربر که برنامه شما را نصب کرده است، پرداختی را داخل اپلیکیشن شما انجام دهد؟ آیا همان ابتدای مشاهده‌ی اپلیکیشن نسخه پولی یا اشتراک شما را خریداری می‌کند؟ آیا ابتدا یک ماه با برنامه رایگان کار می‌کند و سپس پرداخت انجام می‌دهد؟ 

هزینه دستیابی به کاربران جدید (Customer Acquisition Cost (CAC))

همه توسعه‌دهندگان و بازاریابان دوست دارند کاربران جدید بیش‌تری داشته باشند. فرض کنید ما یک کمپین فروش اجرا کرده‌ایم و 1000 کاربر جدید به‌دست آورده‌ایم. آیا عملکرد ما در این کمپین خوب بوده است؟ نمی‌توان به این سوال پاسخ داد! تا زمانی که مشخص نکنیم برای به‌دست آوردن هر کاربر، چه‌قدر هزینه کرده‌ایم، نمی‌توانیم بگوییم آیا عملکرد بهینه و مناسبی داشته‌ایم. برای مثال اگر برای کمپین خود 100 میلیون تومان هزینه کرده باشیم و هدفمان جذب کاربران جدید بوده باشد، عملکردمان بسیار بد بوده است.

برای محاسبه این شاخص، کافیست کل هزینه‌های جذب کاربر مثل هزینه تبلیغات را بر تعداد کاربران جذب شده تقسیم کنید.

نرخ بازگشت سرمایه (Return on Investment (ROI))

زمانی که می‌خواهید مشخص کنید چه بودجه‌ای را باید برای تبلیغات اختصاص دهید، لازم است بدانید که با تخصیص هر میزان از بودجه، چقدر بازدهی مالی خواهید داشت. مثلا اگر 10 میلیون هزینه تبلیغات کنید و 20 میلیون درآمد کسب کنید ROI شما مثبت بوده است. اما اگر با هزینه‌ی 10میلیونی، تنها 5 میلیون درآمد کسب کنید، ROI شما منفی بوده و نشان می‌دهد که باید در استراتژی‌ای خود بازنگری کنید.

هزینه به ازای هر نصب (Cost per Install)

با تقسیم هزینه تبلیغات شما در یک دوره زمانی خاص بر تعداد نصب‌های جدید انجام شده در همان زمان، می‌توانید این شاخص را محاسبه کنید. CPI، برای اپلیکیشن‌های موبایل اغلب یکی از اولین معیارهایی است که توسعه دهندگان و بازاریابان هنگام شروع کمپین‌های خود به آن توجه می‌کنند.

این یک تصور اشتباه است که هرچه CPI کم‌تر باشد، استراتژی جذب کاربر شما بهتر است. در بسیاری از انواع تبلیغات و کمپین‌ها  می توانید CPI بسیار پایینی داشته باشید، اما این کاربرانی که اپلیکیشن شما را نصب می‌کنند به سختی به کاربران پولی تبدیل می‌شوند و یا به سختی در طولانی مدت با برنامه شما درگیر می‌شوند. پس مهم است که به هر دو شاخص هزینه و کیفیت کاربرانی که برنامه شما را نصب می‌کنند توجه کنید.

KPIهای تجربه کاربری (User Experience KPIs)

شاید شاخص‌های مالی جذاب‌ترین شاخص‌ها برای بازاریابان و توسعه‌دهندگان باشد و نتیجه نهایی زحمات آن‌ها را نشان دهد. اما می‌توان گفت مهم‌ترین KPI اپلیکیشن ها که منجر به درآمدزایی می‌شوند، شاخص‌های تجربه کاربری هستند. همان‌طور که از نامش پیداست این دسته از شاخص‌ها وابسته به تجربیات کاربران از اپلیکیشن شماست. چه چیزی از تجربه کاربران مهم‌تر است؟

با بررسی این دسته از KPIها می‌توانید بر اساس بازخوردهای مشتریان، اپلیکیشن خود را بهبود دهید.

زمان بارگذاری (Load Time)

این شاخص نشان می‌دهد چقدر طول می‌کشد تا برنامه شما باز شود. همچنین نشان می‌دهد در اپلیکیشن شما چقدر لازم است تا یک صفحه جدید باز شود. هرچه این زمان کم‌تر باشد، کاربر احساس بهتری خواهد داشت و با بالا رفتن این زمان، نرخ حذف اپلیکیشن شما بالا می‌رود. پس می‌توانید کاهش Load Time را به عنوان یک KPI برای تیم خود تعریف کنید.

دستگاه‌ها (Devices)

اگر اپلیکیشن شما در دستگاه‌های مختلفی مثل موبایل، دسکتاپ و تبلت قابل اجراست، این مورد می‌تواند یک KPI اپلیکیشن مهم برای شما باشد. یکی از خطاهایی که ممکن است مرتکب شوید این است که تمام تمرکز خود را بر روی نسخه دسکتاپ بگذارید. برای تعریف کردن این شاخص به عنوان یک KPI باید رصد کنید که کاربران شما بیش‌تر با چه دستگاهی از اپلیکیشن شما استفاده می‌کنند. همچنین این موضوع را از نظر استفاده از سیستم عامل اندروید یا IOS نیز بررسی کنید.

ابعاد/وضوح صفحه نمایش (Screen Dimension/Resolution)

به جز بررسی این‌که کاربران شما از چه دستگاه‌هایی استفاده می‌کنند، مهم است بدانید که ابعاد و وضوح صفحه نمایش آن‌ها چگونه است. اگر به این امر توجه نکنید ممکن است قابلیت‌های اپلیکیشن خود را به گونه‌ای ارتقا دهید که در نهایت مخاطب شما نتواند به درستی از آن امکانات استفاده کند. در آن صورت تجربه کاربر منفی خواهد بود.

مجوزهای داده شده (Permissions Granted)

هر اپلیکیشن ممکن است دسترسی‌هایی را از سیستم کاربران لازم داشته باشد. برای مثال دسترسی به گالری، لوکیشن و… . برای داشتن یک تجربه کاربری خوب لازم است از خواستن دسترسی‌هایی که ضروری نیست خودداری کنید.

KPIهای بازاریابی (Marketing KPIs)

در مرحله بازاریابی محصول لازم است KPI اپلیکیشن های مرتبط با بازاریابی را تعریف کنید. این KPIها به شما کمک می‌کند استراتژی بهتری برای بازاریابی اپلیکیشن خود داشته باشید و تصمیمات بهینه‌تری بگیرید.

منابع جذب کاربر (Install Source )

مشتریان شما از طریق چه پلتفرم‌هایی بیش‌تر برنامه شما را نصب می‌کنند؟ پاسخ این سوال به شما کمک می‌کند بدانید سرمایه‌گذاری در کدام پلتفرم‌ها می‌تواند موفقیت بیش‌تری را به همراه داشته باشد. شاید کاربران شما از طریق تبلیغات گوگل ادز شما را پیدا می‌کنند

و یا از طریق سرچ کافه بازار با شما آشنا می‌شوند. با بررسی این شاخص می‌فهمید چند درصد از کاربران به صورت ارگانیک با شما آشنا شده‌اند و چند درصد از آن‌ها با صرف هزینه‌های مارکتینگ کاربر شما شده‌اند.

میزان شیوع (Virality)

این موضوع می‌تواند شاخص مهمی در موفقیت اپلیکیشن شما باشد. این شاخص نشان می‌دهد افراد چه‌قدر اپلیکیشن شما را به همد‌دیگر توصیه می‌کنند. در اصل این شاخص نشان‌دهنده تعداد کاربران جدیدی است که از طریق کاربران قدیمی شما با اپلیکیشنتان آشنا شده‌اند.

موقعیت جغرافیایی (Geo-metrics)

موقعیت جغرافیایی کاربران شما – و متعاقباً زبان آن‌ها نیز – ممکن است بر خریدهای درون برنامه‌ای و درآمد تبلیغات تأثیر بگذارد.

این KPI اپلیکیشن همچنین می‌تواند کمپین‌های بازاریابی آینده شما را با مشخص کردن مکان‌هایی که باید هدف قرار دهید و مکان‌هایی که از قبل اشباع شده‌اند، تحت تاثیر قرار دهد.

جمعیت شناسی (Demographics)

بررسی این شاخص شباهت زیادی به تعریف پرسونا در بازاریابی دارد. شما ممکن است در ابتدا پرسوناهایی را تعریف کنید اما رفته رفته متوجه شوید پرسونای واقعی کاربران شما با انتظاراتتان متفاوت است. در این شاخص کلیدی عملکرد شما مواردی مثل سن، جنسیت، قومیت و… را بررسی می‌کنید.

شاخص‌های رفتاری (Behavioral Metrics)

با بررسی این KPI اپلیکیشن به این موضوع می‌پردازید که رفتار کاربر در استفاده از محصول شما چگونه است. همچنین در بررسی این شاخص ممکن است به بررسی رفتار کاربر به طور کلی در شبکه‌های اجتماعی و در استفاده از اپلیکیشن‌های دیگر بپردازید. داشتن این اطلاعات به شما کمک می‌کند استراتژی مارکتینگ دقیق‌تری طراحی کنید.

چطور تشخیص دهیم کدام KPI اپلیکیشن مناسب ماست؟

برای بررسی این موضوع ابتدا لازم است نگاهی به اپلیکیشن خود بیندازید. آیا اپلیکیشن شما پرداخت درون‌برنامه‌ای دارد؟ آیا فروش اشتراک دارد؟ و… . در مرحله بعد لازم است به اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدت خودتان برای این اپلیکیشن توجه کنید.

آیا در چند ماه آینده هدف شما معرفی اپلیکیشن به بازار است؟ یا قصد دارید معایب اپلیکیشن خود از دید کاربران را برطرف کنید؟ یا شاید قصد دارید تعامل بیش‌تری با کاربران فعلی خود داشته باشید و از آن‌ها کاربران وفاداری بسازید.

از طرفی اگر یک شرکت ساخت اپلیکیشن هستید، می‌توانید همزمان KPIهای مختلفی را برای تیم‌ مارکتینگ، طراح UX و.. تعیین کنید و به صورت چندجانبه بر پیشرفت اپلیکیشن خود تمرکز کنید.

---

---